Lasy znajdujące się w zasięgu terytorialnym Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie zaliczone są do jednych z najbardziej zagrożonych pod względem pożarowym.

Spośród 35 nadleśnictw wchodzących w skład RDLP, 9 jednostek zaliczonych jest do I kategorii, 17 do II kategorii oraz 9 nadleśnictwa do III kategorii zagrożenia. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu pożarów są w szczególności długotrwałe okresy suszy, silne wiatry, a głównym sprawcą jest człowiek.

            Mapa nadleśnictw z podziałem na kategorie zagrożenia pożarowego lasu znajduje się pod poniższym linkiem

Mapa kategorii zagrożenia pożarowego lasu

Na terenie RDLP w Szczecinie w 2024 roku powstało 204 pożarów lasu na powierzchni 22,09 ha.

Ubiegły rok, podobnie jak lata poprzednie, charakteryzował się występowaniem okresów z ponad przeciętnymi warunkami atmosferycznymi, tj. występujące od maja do września wysokie temperatury (powyżej 30°C), silne wiatry oraz długotrwałe okresy bez opadów deszczu. Spowodowało to, że niemal przez cały okres Akcji Bezpośredniej występowały wysokie stopnie zagrożenia pożarowego w lasach.

Najwięcej pożarów lasu w 2024 roku miało miejsce na terenie Nadleśnictw: Kliniska (45 pożarów o łącznej powierzchni 3,32 ha); Trzebież (17 pożarów o łącznej powierzchni 0,48 ha); Rzepin (16 pożarów o powierzchni 4,21 ha) oraz Bogdaniec
(11 pożarów o powierzchni 0,29 ha). Pożary nie wystąpiły jedynie w Nadleśnictwach Głusko oraz Różańsko.

Od 1992 roku, na terenie RDLP w Szczecinie miało miejsce 12 222 pożarów lasu, łącznie spaleniu uległo 4 212,50 ha obszarów leśnych. W tym okresie przeciętnie, wybuchało 370 pożarów lasu w roku, a zniszczeniu ulegały rok rocznie obszary leśne o powierzchnia blisko 128 ha, średnia powierzchnia jednego pożaru lasu wyniosła 0,34 ha. 

Poniższe wykresy obrazują liczbę oraz powierzchnię pożarów lasu w 2024 roku w poszczególnych nadleśnictwach oraz województwach.

Przeciętna powierzchnia jednego pożaru:

Przeciętna powierzchnia jednego pożaru od wielu lat systematycznie spada, zwłaszcza od 1993 roku, a w ostatnim okresie utrzymuje się na niskim poziomie,
co wynika m.in. z podejmowanych działań inwestycyjnych w zakresie doskonalenia organizacji ochrony przeciwpożarowej  a przede wszystkim dzięki ciężkiej i ofiarnej pracy Leśników, Zawodowych Strażaków i Strażaków Ochotników, jak również dzięki doskonałej współpracy pomiędzy tymi służbami.

Ze względu na niewielką liczbę opadów oraz dużą liczbę upalnych dni (bez opadów atmosferycznych), cały okres akcji bezpośredniej w ochronie przeciwpożarowej lasu w 2023 roku charakteryzował się wysokim zagrożeniem pożarowym dla lasu niż lata ubiegłe. Najwięcej pożarów miało miejsce w maju oraz sierpniu. 

Ze względu na niewielką liczbę opadów oraz dużą liczbę upalnych dni (bez opadów atmosferycznych), cały okres akcji bezpośredniej w ochronie przeciwpożarowej lasu w 2024 rok, charakteryzował się wysokim zagrożeniem pożarowym dla lasu niż lata ubiegłe. Najwięcej pożarów miało miejsce w maju oraz wrześniu. 

Pod poniższym linkiem znajduje się mapa lokalizacji pożarów w 2024 roku

Przyczyny pożarów lasu:

Najczęstszymi przyczynami pożarów lasu w 2024 roku były:

- podpalenia                                                – 19,69 %;     (2023 - 27,39 %);

- nieznana                                                   – 35,78 %;     (2023 - 34,44 %);

- zdarzenia losowe, wypadki                     – 13,73 %;     (2023 - 11,20 %);

- naturalne, wyład. atmosferyczne           – 1,96 %;       (2023 - 2,07 %);

- zaniedbania                                               – 27,45 %;     (2023 - 24,39 %)

- powtórny zapłon                                        – 1,47 %;       (2023 - 0,41 %)

Wykrywanie pożarów lasu:

W 2024 roku duże znaczenie miał udział osób postronnych wypoczywających w lesie, jak i podróżujących przez obszary leśne – 51 % wszystkich pożarów.

Największe znaczenie mają pożary wykryte przez sprawnie działający system monitoringu obszarów leśnych – 36 % wszystkich pożarów.

Organizacja ochrony przeciwpożarowej:

Organizacja ochrony przeciwpożarowej na terenie RDLP w Szczecinie oparta jest na systemie szybkiego wykrywania i alarmowania o pożarze oraz skutecznej akcji gaśniczej.

Powyższy cel jest realizowany przy pomocy:

Sieci obserwacyjno-alarmowej

Obszar RDLP w Szczecinie monitorowany jest przez system 60 Punktów Obserwacyjnych, z których 59 wyposażonych jest w system kamer telewizji użytkowej 4K lub HD umocowanych na 32 - 60 m masztach oraz 1 dostrzegalnię przeciwpożarową. Łączność prowadzona jest przy użyciu 83 radiotelefonów stacjonarnych łączności bezprzewodowej, 480 stacji ruchomych, 381 telefonów stacjonarnych oraz 1574 telefonów komórkowych.

W 2024 roku w nadleśnictwach tut. RDLP zakupiono 4 kamery TV, w tym:

- 3 kamer TV na potrzeby zmiany systemu obserwacyjnego z tradycyjnego na wykorzystujący kamery.

W okresie dużego zagrożenia pożarowego detekcja naziemna wspomagana jest obserwacją lotniczą przy pomocy 5 samolotów patrolowo-gaśniczych
oraz 1 samolotu patrolowego.

Nadleśnictwa RDLP w Szczecinie dysponują jednym średnim samochodem gaśniczym. Pojazd od 2011 roku służy w Nadleśnictwie Rzepin.

Ponadto na wyposażeniu baz sprzętu przeciwpożarowego wszystkich nadleśnictw znajduje się 35 samochodów patrolowo-gaśniczych, w tym
14 samochodów Ford Ranger z wysokociśnieniowym modułem gaśniczym, zakupionych w roku 2018 roku w ramach projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" współfinansowanego ze środków POIiŚ; 1 w 2011 roku (Toyota Hilux) przy współfinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz 1 w 2014 roku
z dofinansowaniem ze środków RPO woj. Zachodniopomorskiego.

Sieci Automatycznych Meteorologicznych Punktów Pomiarowych

Na terenie RDLP w Szczecinie funkcjonuje 16 automatycznych stacji meteorologicznych mierzących takie parametry jak:

- wilgotność powietrza na wysokości 5 cm, 50 cm i 2 m (%);

- temperaturę powietrza i gleby (°C);

- ilość opadu atmosferycznego (mm);

- kierunek i siłę wiatru (m/s);

- ciśnienie atmosferyczne (hPa);

- wartość promieniowania słonecznego (W/m²).

Dzięki rozbudowanej sieci automatycznych stacji meteorologicznych możliwe jest bieżące monitorowanie zagrożenia pożarowego lasu.

Dzięki rozbudowanej sieci automatycznych stacji meteorologicznych możliwe jest bieżące monitorowanie zagrożenia pożarowego lasu.

Prognoza zagrożenia pożarowego jest opracowywana codziennie w okresie od 1 marca do 30 września. Pełna informacja o zagrożeniu pożarowym RDLP jest dostępna
o godzinie 10:00 i 14:00 na stronie internetowej:

https://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/

Głównymi przyczynami powstawania pożarów lasu, są nieostrożność osób korzystających z uroków lasu oraz celowe podpalenia.

PAMIĘTAJMY

o zachowaniu zdrowego rozsądku podczas pobytu w lesie, o niepaleniu papierosów oraz
o zakazie rozpalania ognisk i grillowania w lesie. Jedna iskra z niedopałka papierosa, wyrzucona
z pędzącego samochodu może spowodować pożar lasu na ogromną skalę.

W obliczu zagrożenia lasów, leśnicy RDLP w Szczecinie

APELUJĄ

do osób szukających wytchnienia w leśnej głuszy o zachowanie maksymalnej ostrożności podczas pobytu na terenach leśnych a w razie zauważenia pożaru lasu o natychmiastowe powiadomienie Straży Pożarnej lub Służby Leśnej.

TELEFON ALARMOWY - Straż Pożarna 998 lub 112

Las płonie szybko, ale jego odnowienie wymaga pracy wielu pokoleń leśników.

REGIONALNY PUNKT

ALARMOWO-DYSPOZYCYJNY w SZCZECINIE

Tel. 91 432 87 68

Kom. 698 768 398

e-mail: pad.biuro@szczecin.lasy.gov.pl

Opracował: Maciej Lipka
Zdjęcie: PGL LP