Asset Publisher
Ochrona Lasu
Lasy zarządzane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Szczecinie, podobnie jak lasy w Polsce, narażone są na ciągłe zagrożenia ze strony czynników stresowych pochodzenia:
- abiotycznego (czynniki atmosferyczne, wahania poziomu wód gruntowych),
- biotycznego (szkodniki owadzie, grzyby patogeniczne, nadmierne stany zwierzyny,
- antropogenicznego (zanieczyszczenie powietrza, wód i gleb, pożary, masowa turystyka).
Dla oceny stanu lasu oraz określenia krótkoterminowych trendów jego zmian, prowadzony jest pod nadzorem Instytutu Badawczego Leśnictwa, monitoring stanu lasu.
System monitoringu lasu w Polsce oparty jest na sieci stałych powierzchni obserwacyjnych (SPO). W 2007 roku dokonano integracji SPO I rzędu z powierzchniami wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu i monitoring prowadzony jest w ramach tej inwentaryzacji.
W 2009 roku w ramach programu monitoringu lasów utworzono w Polsce 12 stałych powierzchni obserwacyjnych monitoringu intensywnego (SPO MI) i rozpoczęto na nich (poza badaniami prowadzonymi dotychczas) wykonywanie pomiarów ciągłych danych meteorologicznych i jakości powietrza. Monitoring lasu prowadzony był w 2019 r., w skali kraju na 2042 SPO I rzędu, (z tego na 1403 w Lasach Państwowych) oraz o 134 SPO II – rzędu. Na terenie RDLP w Szczecinie umiejscowionych jest 135 SPO I rzędu,(z tego na 128 w Lasach Państwowych i 12 SPO II – rzędu.
Na podstawie danych monitoringu stanu lasu prowadzonego w 2019r.(*) stwierdzono, że stan lasów nadzorowanych przez RDLP w Szczecinie, w podstawowych gatunkach drzew (ocena zdrowotności i stopnia defoliacji) uległ nieznacznemu pogorszeniu i należą one do lasów o dobrej zdrowotności.
Zgodnie z prognozą wynikającą z tego monitoringu, w najbliższych latach stan zdrowotny drzewostanów prawdopodobnie będzie się utrzymywał na podobnym poziomie, jeżeli nie wystąpią ekstremalne czynniki pogodowe. W przypadku dalszego występowania niedoborów opadów w sezonach wegetacyjnych, stan zdrowotny lasów może się pogorszyć.
(*) wyniki monitoringu stanu lasu z uwagi na cykl badawczy przekazywane są z rocznym opóźnieniem
Opr.: Wydział Ochrony Lasu RDLP w Szczecinie
Asset Publisher
Woda w lesie - Światowy Dzień Mokradeł 2023
Woda w lesie - Światowy Dzień Mokradeł 2023
Zdjęcie przedstawia las legowy./Fot. Marcin Tomczak
Ryc. 1. Lipiennik Loesela Liparis loeselii żyznym niskoturzycowym torfowisku niskim (fot. K. Świtalski)
Ryc. 2. Bagnica torfowa Scheuchzeria palustris na torfowisku mszarnym (fot. A. Smoliga)
Ryc. 3. Zastawka drewniano-kamienna w Nadleśnictwie Różańsko (fot. A. Smoliga)
Zdjęcie przedstawia śródleśne jeziorko (fot. Marcin Tomczak)
Lasy zajmujące około ⅓ powierzchni Polski mają bardzo duży wpływ na gospodarkę wodną całego kraju, a także stanowią jeden z najważniejszych rezerwuarów słodkiej wody.
Woda w ekosystemach leśnych gromadzi się nie tylko w zbiornikach wodnych i glebie, a także drzewach, krzewach i roślinach zielnych. Dzięki swojej budowie szczególną rolę w retencjonowaniu wody mają mszaki. W szczecińskich lasach występują licznie różne mokradła, wśród nich torfowiska, niewielkie zbiorniki wodne, bory i lasy bagienne oraz źródliska z rzadkimi gatunkami roślin (ryc. 1-2).
Nadleśnictwa nadzorowane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Szczecinie podejmują działania służące utrzymaniu urządzeń mających na celu kształtowanie zasobów wodnych. W ramach projektów budowane są nowe urządzenia wodne na przykład: zastawki, przepusty piętrzące lub zbiorniki wodne (ryc. 3). Leśnicy podejmują działania z zakresu ochrony czynnej, których celem jest przywracanie właściwych warunków wilgotnościowych lasom w dolinach cieków, torfowiskom
i użytkom zielonym.
W ostatnich latach obserwowane są problemy związane z niedoborami wody w lasach. Bezśnieżne zimy, mała ilość opadów szczególnie w okresach wzmożonego zapotrzebowania roślin drzewiastych na wodę, przyczyniają się do osłabienia drzew, które stają się bardziej podatne na ataki szkodników. Aktualnie trwają przygotowania do projektu o zasięgu krajowym, którego celem będzie poprawa stanu zachowania siedlisk hydrogenicznych na gruntach leśnych.
Tekst: Zespół ds. Ochrony Zasobów Przyrodniczych
