W 2021 r. powierzchnia występowania chorób grzybowych na terenie RDLP w wynosiła około 11 tys. ha. Do najgroźniejszych patogenów grzybowych w warunkach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie należą grzyby korzeniowe:

• Heterobasidion annosum (korzeniowiec wieloletni) powodujący hubę korzeni
• Armillaria spp. (opieńki) wywołujące opieńkową zgniliznę korzeni.

Patogeny korzeni są szczególnie niebezpieczne, gdyż pozostają w zasiedlonych tkankach przez wiele lat i stanowią ciągłe zagrożenie dla następnych pokoleń lasu na danym obszarze. 

W ostatnich latach obserwuje się niepokojące zjawisko zamierania drzew i drzewostanów, jesionowych, olszowych i dębowych. Nie określono pojedynczego czynnika sprawczego. Wszystko wskazuje na to, że jest to tzw. kompleks chorobowy, w którym podkreśla się rolę czynników klimatycznych, owadów i grzybów. Zagrożone drzewostany są pod stałą obserwacją służb leśnych.

Wiosną 2018 r. na pow. ok. 600 ha wystąpiły masowo w uprawach sosnowych osutki sosny, które w połączeniu z suszą osłabiły zagrożone uprawy i uczyniły je podatnymi na żer szkodników wtórnych głównie smolika znaczonego.

W wyniku suszy uaktywnił się patogen Sphaeropsis sapinea, który powoduje chorobę zamieranie wierzchołków pędów sosny. Przyczynił się on do zamieranie sosen w wielu nadleśnictwach a największe szkody powstały w Nadleśnictwie Barlinek gdzie usunięto z tego powodu w 2019 r. ok. 27 tys. m3.  W 2020 r. zamieranie pędów sosny wystąpiło na powierzchni ok. 1300 ha.

Podstawową formą profilaktyki i ochrony drzewostanów przed chorobami grzybowymi jest podejmowanie odpowiednich działań hodowlano - ochronnych w drzewostanach szczególnie narażonych na możliwość wystąpienia patogenów grzybowych. Dlatego też szczególną opieką ze strony leśników otoczone są drzewostany założone na gruntach porolnych.

W ochronie lasu przed grzybami stosowane są:

• Metoda biologiczna
  W drzewostanach, gdzie występują choroby korzeni stosuje się wprowadzanie konkurencyjnego grzyba. Jest on nieszkodliwy dla żywych drzew, gdyż nie produkuje groźnych enzymów i trucizn porażających tkanki korzeni drzew, może rozwijać się jedynie w martwym, ale jeszcze świeżym i wilgotnym drewnie. Takim saprofitycznym grzybem jest Phlebiopsis gigantea (żylica olbrzymia) i jest on wykorzystywany do produkcji biopreparatów. Jego konkurencyjne działanie polega na wyprzedzającej kolonizacji pniaków i tym samym ograniczaniu bazy pokarmowej dla patogenów. Zabieg wprowadzania biopreparatu wykonuje się podczas cięć pielęgnacyjnych. W 2020 roku zabezpieczono w ten sposób 61 ha drzewostanów.
• Metoda mechaniczna
  Ograniczanie występowania grzybów patogenicznych poprzez usuwanie porażonych siewek, sadzonek, drzewek.
• Metoda chemiczna
  Środki chemiczne przeciwko grzybom – fungicydy, stosowane są przede wszystkim na szkółkach. Bardzo często zabiegi te mają charakter profilaktyczny i są kilkakrotnie powtarzane w ciągu roku. W 2021 roku zabiegi chemiczne wykonywano na niewielkiej powierzchni, głównie w szkółkach leśnych.

ZAGROŻENIE DRZEWOSTANÓW SOSNOWYCH WYSTĘPOWANIEM JEMIOŁY

W wyniku kilkuletniego osłabienia drzewostanów z powodu suszy ujawniło się w drzewostanach sosnowych masowe, w niektórych nadleśnictwach, występowanie jemioły rozpierzchłej. Półpasożyt ten w warunkach dużego niedoboru wilgoci przyczynia się do osłabienia drzewostanów sosnowych i czyni je podatnymi na żer szkodników wtórnych. Inwentaryzacja na koniec 2021 r. wykazała występowanie jemioły na ok. 4,8 tys. ha w różnym natężeniu. Należy sądzić, że w przypadku wystąpienia w przyszłych latach niedoboru opadów w sezonach wegetacyjnych nastąpi wzrost powierzchni występowania jemioły, co będzie skutkować zwiększonym wydzielaniem się posuszu sosnowego.